طرز فکر صفر یا صدی را متوقف کنید - مجله سرگرمی

هر چند طرز فکر صفر و صدی یا سیاه و سفید برای اجداد غارنشین ما که زندگی شان وابسته به جنگ یا گریز بوده و در شرایط خطرناک زندگی می نموده اند مفید بوده است، اما جامعه مدرن ما اینگونه نیست و این نوع طرز تفکر در واقع نوعی انحراف ادراکی است. اگر قادر نباشیم برای یک مسئله، راهکار های ممکن را ببینیم و در هر موقعیتی همه جوانب ممکن را آنالیز کنیم، فرصت های بسیار زیادی را در زندگی از دست خواهیم داد.

جهانی مدرن پیچیده است و تغییرات و تحولات ریز و درشت زیادی دارد که نمی توانیم همه را در یک یا دو دسته قرار دهیم. طرز فکر صفر یا صدی، مانع این می گردد که افراد، زاویه دید های گوناگون را تجربه نمایند که بیشتر احساسات و تصمیم ها را در بر می گیرند.

فرقی نمی نماید طرز فکر شما صفر باشد یا صد، سیاه باشد یا سفید؛ هر قضاوت یا انتخابی که بکنید، واکنشی شدید به دنبال خواهد داشت. مثلا: من از پس این آزمون برنمی آیم یا دوست من بی نقص و فوق العاده است و یا مهمانی دیشب یک افتضاح کامل بود، همگی نمونه هایی از واکنش هایی بسیار شدید هستند.

نمونه هایی از طرز فکر صفر یا صدی

1. در پیدا کردن شغل

تازه از دانشگاه فارغ التحصیل شده اید و اولین مصاحبه شغلی تان را انجام داده اید. یک هفته بعد متوجه می شوید شرکت مورد نظر، فرد دیگری را استخدام نموده است و شما با خودتان فکر می کنید: من هرگز نمی توانم شغلی پیدا کنم!.

2. در مهمانی

معمولا خجالتی هستید و ترجیح می دهید فقط با دو سه تا از دوستان تان که با آن ها راحت تر و آشناترید وقت بگذرانید. اما یکی از دوستان تان شما را به مهمانی یکی از همکاران خود دعوت می نماید. با اینکه تمایلی ندارید و می دانید که فقط با یک نفر در این مهمانی آشنا هستید، در آن شرکت می کنید.

در مهمانی کاملا تعیین است که همه مهمان ها با همدیگر آشنایی دارند و شما تمام وقت تان را با گوشی همراه تان سرگرم می شوید یا اغلب به گوشه ای می روید و از جمع کناره می گیرید. پیش خودتان فکر می کنید: هیچکس دوست ندارد با من حرف بزند، چون هیچکس از من خوشش نمی آید!.

3. کار کردن روی یک پروژه

پروژه ای را به شما محول نموده اند که هرگز مشابه آن را نداشته اید. حین کار به مسئله ای برمی خورید که نمی دانید چطور باید آن را رفع کنید و ناگهان احساس می کنید مغلوب شده اید. فکر می کنید دیگر شکست خورده اید و هیچ دلیلی ندارد کار را ادامه دهید و آن را به سرانجام برسانید، چون باورتان این است که نتیجه کامل نخواهد بود.

4. رژیم دریافت

تصمیم می گیرید تغییری در رژیم غذایی و وزن تان ایجاد کنید. سعی می کنید در هر وعده، غذا های سالمی بخورید و هر روز 45 دقیقه ورزش می کنید و کوشش تان برای سبک زندگی سالم را آغاز می کنید. همه چیز خوب پیش می رود تا اینکه بعد از یک هفته، در یک جشن تولد، کیک و غذای چرب و سنگین می خورید و شب بعد از برگشتن به خانه ناگهان دچار پشیمانی و ناامیدی می شوید و باورتان این است که سبک زندگی سالمی که در پیش گرفته بودید شکست خورده و دیگر ادامه نمی دهید و دوباره جلوی تلویزیون لم می دهید و هله هوله خوری را از سر می گیرید!

5. ارتقاء شغلی

سوپروایزتان استعفا داده است و شما قرار است جای او را بگیرید و سمَت تان بالاتر برود. اما کاندید بهتری برای این پُست پیدا می گردد و جای شما را می گیرد. در این موقعیت شما فکر می کنید کارتان در این شرکت وقت تلف کردن است و شما هرگز نخواهید توانست ارتقاء شغلی بگیرید.

6. دیدار با جنس مخالف

در دانشگاه با دختری آشنا شده اید که احساس می کنید به او علاقه مندید و او نیز بی تمایل به شما نیست. او را برای یک قرار دیدار به رستورانی دعوت می کنید، اما او دعوت شما را رد می نماید بدون اینکه زمان دیگری را جایگزین کند. شما ناامید و افسرده پیش خود فکر می کنید همواره و تا آخر عمرتان باید تنها و مجرد بمانید، زیرا هیچکس از شما خوشش نمی آید.

مطمئنا همه این موقعیت ها تا حدودی حس منفی ایجاد می نمایند و طبیعی است که وقتی کاری آن گونه که انتظار داشتید پیش نرود، کمی ناامید شوید، اما این حس نباید ادامه دار گردد و تمام تمرکزتان را به خود معطوف کند و باعث گردد جنبه های مثبت را نادیده بگیرید. این طرز فکر صفر یا صدی می تواند اضطراب، ضعف اعتماد بنفس و حتی خشم و عصبانیت ایجاد کند که همگی برای سلامت جسم و روح تان مضراند.

آدم ها تمایل دارند در خصوص احساسات خود بزرگنمایی نمایند و هرازگاهی از کلمات سنگین به عنوان راهی میانبُر برای راحت کردن کار خود استفاده می نمایند. اما اگر این طرز تفکر سیاه و سفید تبدیل به وضعیتی مزمن و ماندگار گردد، بر نحوه تجزیه و تحلیل شما از پیرامون تان اثر جدی می گذارد.

فکر می کنید با منفی دیدن جهان و اجتناب از تجربیات جدید تا چه اندازه می توانید به هدف تان برسید؟ اگر تا زمانی که کاملا مطمئن نشوید عالی هستید دست به عمل نزنید، فقط دو گزینه پیش روی خود می گذارید: پیروزی یا شکست؛ و از آنجایی که هیچکس بدون اشتباه نمی تواند پیش برود، شما نیز مرتکب خطا هایی خواهید شد و با اولین اشتباه، متوقف شده و ناچارا فقط گزینه شکست برای تان باقی می ماند.

اگر این الگوی فکری شماست و کمال گرایی چیزی است که تمام زمینه های زندگی تان را دربرگرفته، پس باید هر چه زودتر اراده کنید و تصمیم بگیرید که طرز تفکرتان را تصحیح کنید.

قدم اول: یاد بگیرید که طرز فکر صفر و صدی را شناسایی کنید

به کلام تان دقت کنید؛ آیا معمولا به جای وَ از یا استفاده می کنید؟ آیا کلماتی مانند هرگز و همواره و همه و هیچی و ... زیاد در کلام تان شنیده می گردد؟ پس احتمالا همه چیز را سیاه یا سفید می بینید و فضایی برای رنگ خاکستری باقی نمی گذارید که ناچارا بخشی از هر سناریویی در زندگی است.

سعی کنید از تغییر در کلماتی که اغلب به کار می برید آغاز کنید. مثلا به جای اینکه بگویید: هفته خیلی بدی داشتم بگویید: هفته ای که پشت سر گذاشتم خوب بود و با چالش هایی نیز روبرو شدم. شاید تصور کنید این ها فقط چند کلمه اند و قدرتی ندارند، اما این طور نیست. همین کلمات ظاهرا ساده می توانند روی طرز فکرتان اثر بگذارند، زیرا بازتابی از ایده های تان هستند.

قدم دوم: حساب خود باوری تان را از نحوه عملکردتان جدا کنید

وقتی احساسات و باور هایی که نسبت به خود دارید را فقط به نحوه عملکردتان ربط می دهید و بر اساس آن خود را می سنجید، عزت نفس و خودباوری تان اغلب در جهت منفی تغییر می نماید و اگر هم کاری را خوب انجام دهید و احساس خوبی نسبت به خودتان پیدا کنید، دوامی نخواهد داشت، زیرا عملکردتان پیوسته در حال تغییر است.

به جای اینکه بر اساس چند معیار متغیر (مثلا پیشرفت تان به سمت هدفی که در سر دارید یا در پروژه ای که روی آن کار می کنید) خودتان را بسنجید، به ویژگی هایی از خودتان توجه کنید که ثابت و مداوم اند. مثلا مسئولیت پذیری تان، روراستی تان یا خانواده دوست بودن تان. این خصوصیات چیزی نیستند که با اشتباهات کوچک که طبیعتا در طول زندگی رخ می دهند، دستخوش تحولات شوند.

قدم سوم: تمام گزینه های پیش روی تان را ببینید

اگر طرز فکرتان صفر یا صدی باشد، ممکن است بدون اینکه تمام اطلاعات ارزشمند را در موقعیتی ببینید و ارزیابی کنید، فورا تصمیم بگیرید. مثلا به جای اینکه فکر کنید یا باید بتوانید هفت روز هفته، هر روز ورزش کنید یا اینکه اصلا ورزش نکنید، بهتر است این طور فکر کنید که به برنامه ای احتیاج دارید تا برای روز هایی که وقت آزاد بیشتری دارید، سی دقیقه ورزش در نظر بگیرید.

قدم چهارم: به ویژگی های مثبت تان فکر کنید

هر شب قبل از خواب چند کاری را که طی روز انجام داده اید و به خصوصیات مثبت شخصیت تان مربوط می گردد پیش خودتان مرور کنید. مثلا اگر برای همسایه تان که نمی تواند از خانه بیرون بیاید، خرید نموده اید یا اگر با وجود تمام مشغله هایی که داشته اید با دوست تان تماس گرفته اید تا حال خواهر بیمارش را جویا شوید، پس حتما انسان مهربان و دلسوزی هستید و باید به خودتان ببالید. یا اگر پیاده روی بعدازظهرتان را به خاطر تماشای سریال از دست نداده اید پس بااراده اید و همین به شما انگیزه می دهد تا نسبت به خودتان مثبت تر فکر کنید.

یکی از بهترین راه ها برای غلبه بر طرز فکر صفر یا صدی این است که باور کنید هر کاری که انجام می دهید احتیاجی نیست صد در صد کامل باشد. فقط این باور است که یاری تان می نماید نگاه تان را به خودتان تغییر دهید و انگیزه تکرار کار های خوب را در خود تقویت نمایید.

قدم پنجم: سوال های مهمی پیش خود مطرح کنید

وقتی درگیر طرز فکر صفر یا صدی می شوید، چند لحظه فکرتان را متوقف کنید و هر دو روی سکه را ببینید. مثلا درست است که شما در برنامه کاهش وزن تان نباید کیک و شیرینی و غذای سنگین می خوردید، اما حس بسیار بد ِ بعد از آن را نیز تجربه کردید، پس می دانید که دفعه بعد اگر در موقعیتی مشابه قرار گرفتید که ممکن است وسوسه شوید، این لحظه را به خاطر می آورید و به یاد حس بدی که تجربه نموده اید می افتید، بنابراین انتخاب می کنید که دسر وسوسه انگیز را نادیده بگیرید تا دوباره دچار آن حس ناخوشایند نشوید.

در ضمن به جای اینکه فرضیه صادر کنید، به حقایق فکر کنید. مثلا آیا واقعا یک وعده کیک و غذای سنگین می تواند کل برنامه کاهش وزن تان را بهم بریزد؟ یا اینکه خودتان را اینقدر ضعیف و بی اراده فرض می کنید که باور دارید کوشش های تان به موفقیت منتهی نخواهد شد؟ وقتی به حقایق نگاه می کنید، می توانید طرز فکر منفی و صفر یا صدی تان را کنار بزنید و به روال عادی تان برگردید و به کوشش های تان ادامه دهید.

قدم ششم: از یک دوست صمیمی و قابل اطمینان یاری بخواهید

اگر می بینید واقعا نمی توانید در موقعیت پیش آمده، همه گزینه ها را ببینید یا قادر به پیدا کردن جنبه های مثبت مسئله ای نیستید، با یک دوست صمیمی که به او اطمینان دارید مشورت کنید تا از زاویه دید او نیز استفاده کنید. او می تواند به شما یاری کند سایر احتمالات و گزینه ها را نیز در نظر بگیرید و غیر از سیاه و سفید، به طیف خاکستری مسائل نیز اهمیت بدهید. یک دوست خوب می تواند شما را وادار کند افکار اولیه تان را به چالش بکشید و ایده های جدید را به ذهن تان وارد کنید.

قدم هفتم: ببینید در چه موقعیت هایی بیشتر دچار طرز فکر صفر یا صدی می شوید

سعی کنید کمی بیشتر موقعیت ها را ارزیابی کنید. شاید وقتی با کمبود وقت روبرو می شوید یا استرس زیادی به شما وارد می گردد دچار طرز فکر سیاه و سفید می شوید. یا شاید بعد از هر بار بگومگو کردن در خانه با همسرتان، در محل کار دچار این نوع طرز فکر می شوید و بر عملکردتان اثر می گذارد.

وقتی عوامل برانگیزاننده طرز فکر صفر یا صدی تان را پیدا کنید، می توانید احتمال وقوع شان را کاهش دهید. مثلا شاید چیزی که واقعا به آن احتیاج دارید تا کمتر در شرایط عجله و استرس قرار بگیرید و دچار کمبود وقت نشوید، یک برنامه ریزی درست و اصولی طبق امور روزانه تان است.

در سرانجام

طرز فکر صفر یا صدی، محدودیتی واقعا دست و پاگیر برای نگاه تان به زندگی است. اگر طرز تفکرتان را اصلاح کنید، احساس تان و در پی آن، رفتار و عملکردتان نیز تغییر خواهد نمود. دست از افکار منفی و مخرب کشیدن، فرایندی ساده نیست و احتیاج به تمرین و تداوم دارد. تمام کوشش تان را بکنید که فقط دو سر یک خط را نبینید و به میانه های آن نیز نگاه کنید. احتمالات و فرصت های ریز و درشت زیادی در طیف های میانی قرار دارند که فقط باید دیده شوند. پس با دید باز و پذیرا، خودتان را به یکی از مهم ترین ابزار های موفقیت مجهز کنید.

منبع: developgoodhabits

namasho.com: نماشو، طراحی سایت، سئو، چاپ و طراحی گرافیکی را به ما بسپارید.

banima.ir: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما